​

Rotawirusy są przyczyną poważnych stanów zapalnych żołądka i jelit. Szacuje się, że w ciągu pierwszych 5 lat życia z powodu ostrego przebiegu chorób przez nie powodowanych do szpitala trafia 1 na 20-ro dzieci, w tym przedziale wiekowym. O zakażenie rotawirusem jest niezwykle prosto, występują one powszechnie w naszym otoczeniu. Swoiste przeciwciała, świadczące o kontakcie z tym typem wirusa, posiadają wszystkie dzieci w przedziale wiekowym 3-5 lat. Na szczęście w krajach rozwiniętych, jak na przykład Polska, występuje ograniczona śmiertelność spowodowana zakażeniem rotawirusami, choć ryzyko powikłań w tym nawet śmierci dziecka, ciągle istnieje.

Jak dziecko może zarazić się rotawirusem?

Tak jak w przypadku wszystkich chorób wirusowych ryzyko zakażenia rotawirusem wzrasta w miejscach zatłoczonych jak np. centra handlowe, komunikacja miejska, żłobki czy przedszkola. Wraz z liczbą osób z jaką dziecko ma kontakt wzrasta prawdopodobieństwo kontaktu z aktywnymi cząstkami wirusa. Źródłami zakażenia są zarówno osoby chore jak i rekonwalescenci. Co więcej osoba chora już przed wystąpieniem pierwszych objawów zaczyna produkować aktywne cząstki wirusa, które mogą być przyczyną rozwoju choroby u naszej pociechy. Cząstki rotawirusa są niezwykle odporne i nawet dezynfekcja alkoholem nie powoduje ich całkowitego unieczynnienia. Dlatego w tym przypadku mycie rąk, nawet środkami o właściwościach dezynfekujących, jest niewystarczające. Co więcej badania wskazują, że na powierzchniach suchych, jak np. zabawki, cząsteczki rotawirusa mogą być aktywne nawet do 2 miesięcy! Oznacza to, że nasze dziecko nie musi mieć bezpośredniego kontaktu z osobą chorą, aby uległo zakażeniu. Wystarczy, że np. włoży do buzi pasek od torebki czy zabawkę, która miała kontakt z osobą roznoszącą aktywne cząstki wirusa.

Objawy choroby rotawirusowej

Pierwsze objawy choroby zaczynają występować po 24-72 godzinach od czasu zakażenia patogenem. Wiążą się one z nieprzyjemnymi, szczególnie dla małego dziecka, objawami żołądkowo-jelitowymi. Zazwyczaj na początku pojawiają się wymioty - nawet do 4 razy na dobę. Do wymiotów dołącza również silna biegunka, której może towarzyszyć wydzielina śluzowa. Charakterystyczna dla zakażenia rotawirusami jest wysoka temperatura ciała – około 40°C. W większości przypadków choroba przebiega łagodnie i trwa 4-10 dni. W niektórych przypadkach, zwłaszcza u dzieci poniżej 5 r.ż., może przybrać ostry przebieg, wówczas szybko dochodzi do bardzo groźnego odwodnienia oraz zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej. W takim przypadku konieczna jest szybka hospitalizacja dziecka.

Dlaczego zakażenie rotawirusami jest szczególnie niebezpieczne dla małych dzieci?

Co ciekawe u dzieci do 3 miesiąca życia infekcje rotawirusami przebiegają zazwyczaj bezobjawowo lub łagodnie, bez konieczności hospitalizacji. Związane jest to z przeciwciałami, które pozostały w ich organizmie z okresu życia płodowego – przeciwciała skierowane przeciwko rotawirusom przechodzą przez łożysko od matki do dziecka. Po 3 miesiącu życia (a także u wcześniaków) ryzyko ostrego przebiegu choroby znacznie wzrasta. Badania wskazują, że przebieg zakażenia rotawirusami najostrzejszą formę przyjmuje właśnie pomiędzy 3 miesiącem życia dziecka, a 2 rokiem życia. Co więcej aż 80% dzieci hospitalizowanych w wyniku biegunki o podłożu rotawirusowym ma poniżej 2 lat. Związane jest to przede wszystkim z łatwością z jaką niewielki organizm dziecka ulega odwodnieniu. To właśnie zaburzenie gospodarki wodno-elektrolitowej stanowi największe zagrożenie dla zdrowia i życia naszej pociechy w trakcie trwania infekcji rotawirusami. Im mniejsze dziecko tym trudniej podać mu odpowiednią ilość płynów, które traci w wyniku wymiotowania i biegunki,  dlatego pojawia się konieczność nawadniania go w szpitalu.

Jak zapobiegać zakażeniom rotawirusami?

Przede wszystkim najważniejsze jest zachowanie podstawowej higieny. W przypadku rotawirusów zwykłe środki czystości nie powodują ich całkowitego unieczynnienia, ale korzystanie z nich zmniejszają ryzyko zakażenia. Po powrocie do domu warto dokładnie myć ręce. O ile mydło nie spowoduje „zabicia” wirusa to w sposób mechaniczny pozbędziemy się jego cząstek z naszych dłoni. Powinniśmy też pamiętać o myciu rąk po wyjściu z toalety czy np. przed karmieniem dziecka. Ze względu na powszechność rotawirusów w naszym środowisku najbezpieczniej jest sięgnąć po szczepionkę skierowaną przeciwko rotawirusom. Ten rodzaj szczepionki zalecany jest w ramach Programu Szczepień Ochronnych w Polsce. Szczepionka przeciwko rotawirusom jest szczepionką doustną – nie wymaga więc nieprzyjemnego dla dziecka zastrzyku. Co więcej może być ona podawana z większością innych szczepień, a więc dziecko można zaszczepić na wizycie pediatrycznej przy okazji innej szczepionki. W Polsce dostępne są 2 rodzaje szczepionek – dwu i trzydawkowa – podanie pierwszej dawki szczepionki zalecane jest przed 14 tygodniem życia. To jaką szczepionkę powinno dostać Twoje dziecko zadecyduje lekarz pediatra. Skuteczność szczepionki w zapobieganiu ostrej chorobie rotawirusowej wynosi blisko 100%, a jakiejkolwiek chorobie rotawirusowej około 80%. Biorąc pod uwagę jak bardzo zakażenia rotawirusowe są nieprzyjemne i stresujące nie tylko dla przechodzących je dzieci, ale też dla ich rodziców warto zapytać o szczegóły szczepionki lekarza pediatrę.

Materiał zewnętrzny